Salepin Tarihi

Salep ya da Arapçadan dilimize giriş haliyle ‘Sahleb’ Türkiye’de en yaygın içilen ve sevilen bir kış içeceği olarak bilinir.

Türklerin tarihinde 8. yüzyıl başında İslam’a dönüş başladığında, şarap ve kımız yasaklanınca bu alkollü içecekler yerine alkolsüz olan boza, üzüm şırası ve salep tercih edilir olmuştur. Yaz aylarında üzüm şırası tüketilirken boza ve sıcak salep kışın tercih edilen sıcak içecektir.

“Salep” sözcüğü ilk olarak 1421 yılında Yadigâr-ı İbni Şerif tarafından “orkide bitkisi ve kökü”nü tarif etmek için kullanılmıştır. Evliya Çelebi, Seyahatname isimli eserinde “orkide kökünden elde edilen toz ve bundan yapılan içecek” için “salep” sözcüğünü kullanmıştır.

Saray doktorları salebi, Osmanlı padişahları için tıbbi reçetelerinde de kullandıkları için bu bitki ile ilgili kayıtlar 12. ve 13. yüzyıldan beri vardır. Padişahlar aynı zamanda salebi afrodizyak etkileri olduğu düşünüldüğü için de severlerdi.

Salep Nasıl Toplanır?

Salep tozunu üretmek için, doğada bulunan orkidenin (Orchis, Ophyrus, Serapias, Platanthera, Dectylorhiza) soğanları alınır, ayrılır, yıkanır, kaynatılır, kurumaya bırakılır ve sonunda çekilerek küçük parçalara ayrılır.

Salep aslında Türkiye ve Batı Asya’da ender bulunan orkidelerin köklerinden elde edilerek hazırlanan bir yapıya sahiptir. Genel olarak ormanlık, makilik, çayırlık ve zeytinlik alanlarda yetişir. Anadolu’da; kuzey, doğu, güneydoğu ve güneyde; Bursa, Kastamonu, Silifke, Antalya, Muğla, Safranbolu ve son olarak dondurması ile ünlü Kahramanmaraş’ta yetiştirilir.

Salepin Faydaları

Salep bağışıklık sistemini güçlendirir, öksürüğe ve soğuk algınlığına iyi gelirdi. Bugün salebin, içindeki müsilaj sayesinde öksürüğün dindirilmesinde etkisi olduğu biliniyor. Müsilaj aynı zamanda yüksek su tutma kapasitesine sahip olduğu için kıvam verme özelliğine de sahiptir. Bu özelliği salebi aynı zamanda dondurma sektöründe de vazgeçilmez yapıyor. Ünlü Maraş dondurmasında kullanılan salep de dondurmaya yapışkan kıvamını verir.

Salep Nasıl Hazırlanır?

Toz halinde satılan salep, su  ya da süt ile karıştırılarak kaynatılarak servis edilir. İsteğe bağlı olarak tarçınlı, kumkatlı, zencefilli ya da benzer bitki ve baharat türleri ile de tüketilebilir.

Kış aylarında içinizi ısıtacak  salep keyfini, ister  tek kullanımlık ister  gramajlı paketlerimizle su ya da tercihinize göre sütle hazırlayarak keyfinize keyif katabilirsiniz.